Inhoudsopgave
Planten variegated
Er zijn veel soorten planten variegated ook wel planten variegata genoemd, en inzicht in de verschillende soorten en oorzaken van bonte kleuren is de sleutel zowel tot de verzorging van planten variegata exemplaren als tot de vraag waarom veel van die soorten zo zeldzaam en moeilijk te vinden zijn.
Soorten variegata planten
Hoewel de willekeurige vlekken, strepen en stippen die kenmerkend zijn voor Variegated Monstera waarschijnlijk het meest in je opkomen als je aan bonte kamerplanten denkt, zijn er een aantal verschillende soorten variegatie die er heel apart uitzien en totaal verschillende oorzaken hebben.
Monstera variegata
Chimeral Variegatie
De meest voorkomende vorm van variegatie is chimeral variegatie. Deze vorm van variegatie wordt veroorzaakt door een genetische mutatie, en het resultaat is planten met twee verschillende chromosomale opmaak in één plant, waarbij sommige weefsels chlorofyl produceren en andere niet. Daardoor ontstaat een plant met witte of gele zones door elkaar met de effen groene vorm; dit type plant heet een chimera. Een zo’n chimera is Monstera deliciosa variegata.
Chimeral variegatie is soms willekeurig over de plant verdeeld. Dit is duidelijk bij Variegated Monstera, waar witte of gele vlekken en stippen rond de bladeren gespat zijn, bijna alsof ze met verf bespat zijn, terwijl sommige bladeren helemaal wit en andere helemaal groen tevoorschijn komen. Een andere mogelijkheid is de chimeral variegatie die over de hele plant voorkomt, met symmetrische bladpatronen.
Het is belangrijk op te merken dat de bonte vorm stabiel of onstabiel kan zijn, afhankelijk van de plant en de oorzaak van de variegatie. Gevarieerde planten die onstabiel zijn, kunnen terugvallen naar hun effen groene vorm. Gevarieerde planten kunnen ook minder groeikrachtig zijn; bijvoorbeeld, Variegated Monstera bladeren die effen wit uitlopen zijn niet in staat tot fotosynthese en gaan dus niet lang mee.
Sommige bonte cultivars of soorten zijn moeilijk te vinden omdat alleen bepaalde planten met chimeral variegatie met succes uit stengelstekken vermeerderd. Dit betekent dat het vermeerderen van deze soort bonte plant moeilijk is en vaak geen succes heeft.
Variatie in patronen en genen
Sommige van onze favoriete bonte kamerplanten hebben dit patroon, en in tegenstelling tot chimera wordt deze vorm van variegatie in het DNA van de soort of cultivar geschreven en van generatie op generatie doorgegeven.
Een groepering van planten uit de Marantaceae familie met patroonvariëteit, zoals Calathea en Ctenanthe.
Goeppertia insignis (Ratelslang Calathea), bijvoorbeeld, heeft gepigmenteerde variegatie op zijn lancetvormige groene bladeren, met een regelmatig patroon van paarse stippen. Patroon-Gene variatie komt ook voor bij Ctenanthe burle-marxii (Fishbone Prayer Plant) en andere leden van de Marantaceae familie.
Terwijl een soort enige natuurlijke variëteit kan hebben, selecteren kwekers vaak op patroon en creëren hybriden om dit te accentueren en te manipuleren. Cultivars zijn plantenvariëteiten die door selectieve veredeling in cultuur zijn ontstaan.
Ratelslang plant
Variëteit in reflectie
Een andere vorm van variegatie die we vaak bij onze favoriete kamerplanten zien is reflecterende variegatie. Bij deze plant vormen zich kleine luchtzakjes tussen de gepigmenteerde onderste en ongepigmenteerde bovenste lagen van de bladeren. Licht wordt weerkaatst als het op de doorzichtige zakjes valt, waardoor de bladeren een zilverachtig uiterlijk krijgen.
Watermeloen Peperomia (Peperomia argyreia, hieronder afgebeeld) is een voorbeeld van deze reflecterende variegatie. De zilverachtige strepen van de plant, waaraan hij zijn naam dankt, zijn eigenlijk stroken van reflecterende luchtzakken! Deze soort variegatie verschijnt niet altijd symmetrisch.
Een soort reflecterende variegatie die we bijzonder mooi vinden is wanneer ze langs de nerven van de bladeren voorkomt. Dit komt veel voor bij aroïde planten zoals Anthuriums, Alocasia’s, en Philodendrons. Anthurium clarinervium, Alocasia frydek, en Philodendron gloriosum, bijvoorbeeld, hebben allemaal reflecterende/blaarkleurige variegatie langs de bladnerven. Is het niet prachtig?
Watermeloen Peperomia
Virale variëteit
Virussen, zoals het Mozaïekvirus, zijn verantwoordelijk voor sommige bonte bladeren. Hoewel niet erg vaak, is de resulterende variatie door een virus soms gewenst en kan ze gereproduceerd worden. Bepaalde Hosta cultivars vertonen deze vorm van virale variegatie, ondanks het feit dat ze geen kamerplant zijn.
Monstera Variegated
In de plantenwereld wordt de term “variegatie” nogal losjes gebruikt. Als het erop aankomt, is een bonte plant elke plant die meerdere kleuren heeft. Gevarieerd is afgeleid van het latijnse woord variegatus, dat “van verschillende soorten of kleuren gemaakt” betekent.
Of je de term nu in zijn breedste zin gebruikt om gevlekte of veelkleurige bladeren te beschrijven, of je verdiept in de meer technische oorzaken van variegatie die hierboven beschreven worden (en het wordt nog veel technischer en wetenschappelijker als je die weg op wilt gaan – we zijn geen botanici, alleen maar gefascineerd! ), hopen we dat je beter toegerust bent om te begrijpen waarom planten eruit zien zoals ze eruit zien – en waarom sommige bonte kamerplanten eruit zien zoals ze eruit zien.
Nog een laatste punt om rekening mee te houden als je door de complexe wereld van plantenvariëteit navigeert. Als je het gecursiveerde woord variegata als tweede deel van een latijnse plantennaam ziet, duidt dat op een in het wild voorkomende soort met variegatie, zoals Aloe variegata. Gevarieerde planten zijn daarentegen veel vaker cultivars. In enkele aanhalingstekens zou dit aangegeven worden met een hoofdletter ‘Variegata’.
